आयुष्याची गुरुकिल्ली : बदल, स्वीकार आणि आनंद..✍️

जे बदलता येईल ते बदला..जे बदलता येत नाही ते स्वीकारा..

जे स्वीकारता येत नाही,..त्यापासून दूर जा...पण स्वतःला मात्र आनंदी नक्कीच ठेवा मित्रांनो..

आयुष्याची गुरुकिल्ली : बदल, स्वीकार आणि आनंद..✍️

आपले जीवन सतत बदलत असते. काळ बदलतो, परिस्थिती बदलतात, आपली माणसे बदलतात आणि त्याबरोबरच आपली मानसिकता आणि जगण्याची दृष्टीही बदलते. पण या बदलांचा स्वीकार करणे अनेकदा कठीण जाते. काही गोष्टी आपल्या हातात असतात, त्या आपण सहज बदलू शकतो; काही गोष्टी आपल्या हाताबाहेर असतात, त्या स्वीकारणेच योग्य ठरते. मात्र, काही गोष्टी स्वीकारणंही अशक्य वाटतं, अशावेळी त्या गोष्टींना दूर ठेवणं हेच शहाणपण असतं. या संपूर्ण प्रक्रियेत सर्वांत महत्त्वाचे काय आहे? तर आपण स्वतः आनंदी राहणं.

या विचाराचा अर्थ लक्षात घेतल्यास आपल्याला जीवनातील समस्या हाताळण्याचा नवा मार्ग सापडतो. कोणत्याही अडचणींना सामोरे जाण्यासाठी आपला दृष्टिकोन कसा असावा आणि आनंदी राहण्यासाठी कोणते विचार आत्मसात करायला हवेत, हे आपण या लेखात पाहूयात मित्रांनो..

🔰बदलण्याची क्षमता आणि आपली भूमिका.. ✍️

"जे बदलता येईल ते बदला..." हे वाक्य आपल्याला एक महत्त्वाचा संदेश देतं. आपल्या जीवनात अनेक गोष्टी आपल्या हातात असतात, ज्या आपण बदलू शकतो. उदाहरणार्थ, आपल्या सवयी, आपल्या विचारसरणी, आपली वृत्ती आणि आपल्या काम करण्याच्या पद्धती.

जर आपल्याला काही नकारात्मक सवयी आहेत—उदाहरणार्थ, आळस, टाळाटाळ, निराशावादी दृष्टिकोन—तर त्या आपण बदलू शकतो. जर आपली जीवनशैली आरोग्यासाठी हानिकारक असेल, तर ती सुधारू शकतो. शिक्षण, ज्ञान आणि कौशल्ये वाढवून आपले भविष्य अधिक उज्ज्वल करू शकतो.

परंतु अनेक लोक असे करायला तयार नसतात. कारण बदल नेहमीच सोपा नसतो. त्यासाठी सातत्य, प्रयत्न आणि धैर्य लागते. अनेकदा आपण ‘मी असेच आहे’, ‘माझ्या नशिबातच हे लिहिले आहे’, ‘माझ्याकडून हे शक्य नाही’ असे विचार करून स्वतःला मर्यादित ठेवतो. पण हे विचारचं आपल्या यशाचा मार्ग अडवतात. म्हणूनच, जे बदलता येऊ शकते, ते बदलण्यासाठी पुढाकार घ्या.

🔰जे बदलता येईल, ते बदला – एक सकारात्मक दृष्टिकोन

मानवी आयुष्यात अनेक गोष्टी अशा असतात ज्या आपल्या हातात असतात. आपली सवय, आपला दृष्टिकोन, आपले प्रयत्न आणि काही प्रमाणात आपले नशीबही आपण बदलू शकतो. पण हा बदल सहज होत नाही. त्यासाठी प्रयत्न, चिकाटी आणि सातत्य आवश्यक असते.

🔰काय बदलता येऊ शकते..? 

1. स्वतःच्या सवयी – लवकर उठणे, वाचनाची सवय लावणे, चांगले अन्न खाणे, नियमित व्यायाम करणे यासारख्या चांगल्या सवयी आपण विकसित करू शकतो.

2. दृष्टिकोन – सकारात्मक विचारसरणी अंगीकारल्यास समस्यांवर उपाय शोधणे सोपे होते.

3. संपर्क आणि सहवास – जर आपल्याला काही लोक किंवा परिस्थिती नकारात्मक वाटत असेल, तर त्यापासून दूर राहणे शक्य आहे.

4. ज्ञान आणि कौशल्य – नवीन कौशल्ये शिकणे, शिक्षण घेणे आणि स्वतःचा आत्मविकास करणे आपल्या हातात आहे.

5. ध्येय आणि दिशा – योग्य नियोजन करून आपले उद्दिष्ट गाठणे शक्य आहे.

बदल स्वीकारण्यासाठी धाडस लागते, कारण जुन्या सवयी सोडून नवीन जीवनशैली स्वीकारणे कठीण असते. पण जर योग्य पद्धतीने प्रयत्न केले, तर हा बदल आपल्या जीवनाला एक नवी दिशा देऊ शकतो.

🔰जे बदलता येत नाही, ते स्वीकारा – शांत मनाने जगण्याची कला

आपल्या जीवनात काही गोष्टी अशा असतात ज्या बदलता येत नाहीत. उदा. आपले भूतकाळातील निर्णय, आपली शारीरिक वैशिष्ट्ये, काही अपयश किंवा इतर लोकांचे स्वभाव. अशा वेळी त्रागा करण्यापेक्षा त्या गोष्टी शांतपणे स्वीकारणे हेच अधिक शहाणपणाचे ठरते.

स्वीकार करण्याची मानसिकता कशी तयार करावी?

1. स्थितीचे वस्तुनिष्ठ मूल्यमापन करा – ज्या गोष्टी आपल्याला बदलता येणार नाहीत त्या गोष्टींचा स्वीकार करणे महत्त्वाचे आहे.

2. सकारात्मकता शोधा – कठीण परिस्थितीतही काहीतरी शिकण्यासारखे असते. त्यावर लक्ष केंद्रित करा.

3. स्वतःला दोष देणे थांबवा – काही गोष्टी आपल्या हातात नसतात, म्हणून त्याबद्दल स्वतःला दोष देण्यात काहीही अर्थ नाही.

4. ध्येयावर लक्ष केंद्रित करा – जे शक्य आहे त्यावर लक्ष केंद्रित केल्यास स्वीकाराची प्रक्रिया सुलभ होते.

5. धैर्य आणि संयम विकसित करा – काही गोष्टी स्वीकारण्यासाठी मानसिक धैर्य आणि संयमाची गरज असते. ध्यान, योगसाधना आणि सकारात्मक विचार याचा फायदा होतो.

स्वीकार म्हणजे हार नाही, तर ती शांततेकडे जाणारी पहिली पायरी आहे. जेव्हा आपण एखाद्या गोष्टीला स्वीकारतो, तेव्हा त्यापासून मिळणारा त्रास कमी होतो आणि मनःशांती मिळते.

🔰जे स्वीकारता येत नाही, त्यापासून दूर जा – मनःशांतीसाठी आवश्यक निर्णय...

काही गोष्टी न बदलता येतात आणि स्वीकारताही येत नाहीत. अशा वेळी त्या गोष्टींपासून शक्य असेल तर दूर जाणे हाच सर्वोत्तम उपाय ठरतो.

कशापासून दूर जायला हवे?

1. नकारात्मक लोक – काही लोक नेहमीच नकारात्मक बोलतात आणि आपला आत्मविश्वास कमी करतात. अशा लोकांपासून दूर राहणे गरजेचे आहे.

2. विषारी नाती – जिथे नेहमी तणाव, अस्वस्थता आणि अपमान असेल, अशा नात्यांमध्ये राहण्यापेक्षा त्यापासून दूर जाणे श्रेयस्कर.

3. अयोग्य सवयी – वेळ वाया घालवणाऱ्या किंवा आरोग्यासाठी घातक असलेल्या सवयी सोडायला हव्यात.

4. अवास्तव अपेक्षा – स्वतःकडून किंवा इतरांकडून अवास्तव अपेक्षा ठेवणे निराशेचे कारण ठरू शकते. त्यामुळे अशा अपेक्षांपासून दूर रहावे.

दूर जाणे म्हणजे पलायन नाही, तर आत्मसंरक्षण आहे. जे आपल्या जीवनाला आनंद देत नाही, त्यातून बाहेर पडणेच अधिक शहाणपणाचे आहे.

🔰स्वतःला आनंदी ठेवा – जीवनाचे अंतिम ध्येय

बदल, स्वीकार आणि दूर जाणे या तिन्ही गोष्टींचा अंतिम हेतू म्हणजे स्वतःला आनंदी ठेवणे. आयुष्य जगण्याचा हेतू म्हणजे फक्त पैसा कमवणे, प्रसिद्धी मिळवणे किंवा इतरांना खुश करणे नसून स्वतःच्या मनःशांतीची आणि समाधानाची जाणीव ठेवणे हे सर्वात महत्त्वाचे आहे.

🔰आनंदी राहण्यासाठी काही उपाय..😄

1. कृतज्ञता ठेवा – जीवनात असलेल्या चांगल्या गोष्टींसाठी आभार मानल्यास आनंदाची जाणीव अधिक होते.

2. स्वतःसाठी वेळ द्या – आपली आवड जपा, प्रवास करा, वाचन करा किंवा ध्यानधारणा करा.

3. नकारात्मकतेला थारा देऊ नका – ज्या गोष्टी आपल्या हातात नाहीत त्यावर विचार करून तणाव वाढवू नका.

4. योग्य लोकांशी संपर्क ठेवा – सकारात्मक लोकांचा सहवास आपल्याला उर्जावान ठेवतो.

5. आरोग्याची काळजी घ्या – शरीर आणि मन दोन्ही निरोगी ठेवल्यास आयुष्य अधिक सुंदर वाटते.

या विचारसरणीचा स्विकार केल्यास जीवन अधिक सोपे आणि आनंददायक होईल. प्रत्येक परिस्थितीकडे बघण्याचा योग्य दृष्टिकोन असेल, तर आपण कोणत्याही अडचणींना सामोरे जाऊ शकतो. जीवन हा एक प्रवास आहे – तो सुंदर बनवण्यासाठी स्वतःला घडवणे, स्वीकारणे आणि आवश्यकतेनुसार काही गोष्टींपासून दूर जाणे गरजेचे आहे.

म्हणूनच, "जे बदलता येईल ते बदला, जे बदलता येत नाही ते स्वीकारा, जे स्वीकारता येत नाही त्यापासून दूर जा... पण स्वतःला आनंदी ठेवा!"

धन्यवाद मित्रांनो..लेख आवडला असेल, तर आपल्या प्रियजनांसोबत नक्की शेअर करा.!

-विचार संकलन आणि संपादन.. ✍️

-एक पुस्तकप्रेमी आणि समाजमाध्यमकार..

#विद्यार्थीमित्र प्रा.रफीक शेख 

The Spirit of Zindagi Foundation 

🎓 डॉ. ए.पी.जे.अब्दुल कलाम विद्यार्थी फाउंडेशन, परभणी.

https://www.vidhyarthimitra.com